Барномаи рушди соіаи паррандапарварњ дар Їуміурии Тоїикистон барои соліои 2007-2015

Барномаи рушди соіаи паррандапарварњ дар Їуміурии Тоїикистон барои соліои 2007-2015 бо маѕсади рушди соіа, баланд бардоштани сатіи иѕтисодиёт, иїрои барномаи озуѕаворњ, паст намудани сатіи камбизоатии аіолњ, зиёд намудани саршумор ва маісулнокии парранда пешбинњ шудааст. Барои ѕонеъ гардонидани талаботи аіолии їуміурњ бо љизои сафедадор (тухм ва гўшти паріезњ), паррандапарварњ іамчун соіаи зуд инкишофёбанда дар рушди иѕтисодиёти кишвар метавонад мавѕеи муіимро ишљол намояд.

Дар давоми соліои 1965-1985 дар іудуди Їуміурии Тоїикистон 21 адад фабрикаіои паррандапарварњ, аз їумла дар вилояти Суљд 7 адад, вилояти Хатлон 7 адад, ноіияіои тобеи їуміурњ 6 адад ва дар Вилояти Мухтори Кўіистони Бадахшон 1 адад сохта шуда, ба истифода дода шуданд. Корхонаіои мазкур бо воситаіои технологии пешрафтаи он замона муїаііаз гардонида шуда буданд, ки ба талаботи парвариш ва нигоіубини парранда мутобиѕат мекарданд.

Дар корхонаіои паррандапарварии їуміурњ зиёда аз 10 млн. сар паррандаіои навъи гуногун парвариш карда мешуданд, ки аз оніо дар як сол ба миѕдори 550 - 570 млн. дона тухм ва 17-20 іазор тонна гўшт истеісол карда мешуд.

Азбаски сарчашмаи рушди соіаи паррандапарварњ аз базаи мустаіками хўрока вобаста мебошад, таъминоти хўрока мутамарказонида буда, барои таъминоти пурраи паррандаіо дар давоми як сол 67.0-700 іазор тонна хўроки омехтаи серљизо барои іар як намуди паррандаіо (мурљ, мурљобњ, мурљи марїон ва љайра) истеісол ва хоїагиіо бо он таъмин карда мешуданд.

Барои такрористеісолкунии љалаи паррандагон ба їуміурњ іар сол ба миѕдори 5 - 6 млн. дона тухми хушзот ворид карда мешуд, ки баъд аз барориши чўїаи якрўза дар іамкорњ бо олимону мутахассисон барои мутобиѕ намудани паррандаіо ба иѕлими (муіити) їуміурњ коріои зотпарварњ ва селексионњ бурда мешуд.

Тоїикистон дар байни їуміуриіои Осиёи Марказњ ва Ѕафѕоз дар соіаи паррандапарварњ яке аз їойіои намоёнро ишљол намуда ва іар сол ба ин їуміуриіо барои такрористеісолкунњ то 10 млн. дона тухміои хушзоти мурљ ва мурљобњ содирот менамуд.

I. Іолати имрўзаи соіаи паррандапарварњ

Дар натиїаи дигаргун шудани шакли хоїагидорњ дар истеісолот ва муносибатіои истеісолњ іамкориіо ѕатъ гардиданд, ки ба кам шудани масоіати заминіои корами хоїагиіо, истеісол нагардидани хўрокаіои серљизо ва ворид нашудани тухміои хушзот оварда расонид, ки ба пешравии соіа таъсири манфњ расонид.

Дар натиїа то 1 январи соли 2006 аз 21 адад ташкилотіои паррандапарварии їуміурњ 18 адад боѕњ м